Tuy nhiên, việc tạm dừng dự án nạo vét tuyến luồng do Cục Đường thủy nội địa Việt Nam và UBND tỉnh Quảng Ninh cấp phép đang khiến các công trình xây dựng khó đạt đúng tiến độ do nguy cơ thiếu cát trầm trọng. 

Dự án đường đấu nối cao tốc Hải Phòng - Hạ Long với khu công nghiệp Nam Tiền Phong (thị xã Quảng Yên) theo kế hoạch đến quý II/2018 sẽ phải hoàn thành. Tuy nhiên, đơn vị thi cho biết, nguồn cát dùng để san nền trên địa bàn rất khan hiếm. Giá cát san nền hiện tăng gần gấp đôi so với thời điểm đầu năm 2017, đơn vị sẽ rất khó khăn để hoàn thành kịp tiến độ. 

Ước tính sơ bộ, mỗi năm, Quảng Ninh cần khoảng 6 triệu khối cát để làm vật liệu xây dựng, san nền. Hiện Quảng Ninh có một nhà máy chế tạo cát nhân tạo thành công từ tro xỉ nhưng cũng chỉ đáp ứng được 1/3 khối lượng. Như vậy, toàn tỉnh còn thiếu 4 triệu m3 cát, đặc biệt là cát san nền. Các đơn vị thi công đường cũng phản ánh, khó có thể dùng được nguồn cát này.

Ông Ma Thanh Quảng - Phó Giám đốc Ban quản lý Dự án đường nối cao tốc Hải Phòng - Hạ Long với khu công nghiệp Nam Tiền Phong cho biết, cát nhân tạo hiện nay khá đắt. Bộ Giao thông Vận tải và các đơn vị chưa có đánh giá về tính chất cơ lý của cát nhân tạo. Thực tế, cát nhân tạo chỉ dùng trong cấp phối bê tông và một số việc khác, không thể dùng được trong thi công đường bởi không đủ khả năng xử lý nền đất yếu và thoát nước. 

Quảng Ninh có 14 dự án nạo vét luồng; trong đó, 4 dự án do Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cấp phép, 10 dự án do tỉnh Quảng Ninh cấp phép. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh đã yêu cầu tất cả các dự án này tạm dừng gần 1 năm nay. Đối với các dự án nạo vét luồng tại khu vực huyện Vân Đồn do tỉnh Quảng Ninh cấp phép, việc tạm dừng dự án này không những khiến tàu thuyền đi lại ra các xã đảo Ngọc Vừng, Minh Châu, Quan Lạn (huyện Vân Đồn) khó khăn mà vô tình khiến giá cát trong khu vực tăng cao. 

Ông Nguyễn Xuân Hoài - Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng huyện Vân Đồn chia sẻ, hiện việc đi lại ra các xã đảo thuộc huyện Vân Đồn đang gặp nhiều khó khăn do các tuyến luồng chưa được nạo vét. Người dân phải đi vòng, đường rất xa, tốn kém về kinh tế, nguy hiểm khi trời mưa bão. 

Theo quy hoạch về nguồn vật liệu xây dựng đã được Chính phủ phê duyệt, khu vực Vân Đồn có trữ lượng cát lớn đáp ứng được nhu cầu hiện nay và lâu dài. Khu vực này lại nằm ngoài vùng biển cách xa khu dân cư nên việc khai thác cát không bị sạt lở như ở khu vực sông trong đất liền. Bên cạnh đó, việc khai thác cát khu vực này lại giúp luồng đảm bảo độ sâu, thuận tiện cho giao thông thủy. 

Ông Đặng Huy Hậu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, tỉnh đã giao Sở Giao thông Vận tải và các đơn vị chức năng khác kiểm tra, rà soát nhiều dự án nạo vét tuyến luồng; phân loại dự án nào có thể tiếp tục hoặc phải dừng để báo cáo Chính phủ. 

Tỉnh Quảng Ninh đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ với những dự án xây dựng lớn. Bởi vậy, nhu cầu sử dụng cát rất nhiều để phục vụ việc xây dựng, san lấp mặt bằng. Ngoài Quảng Ninh, hiện các tỉnh như Hải Dương, Hải Phòng nhu cầu cát xây dựng ngày càng lớn do cũng đang triển khai nhiều công trình xây dựng. 

Việc quản lý chặt các đơn vị khai thác cát, nạo vét tuyến luồng là rất cần thiết để đảm bảo theo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, cũng cần những cơ chế mở cho địa phương đặc thù như Quảng Ninh bởi có nhiều tuyến luồng phục vụ du lịch và việc khai thác tận thu cát không ảnh hưởng đến môi trường, cuộc sống người dân mà vẫn bảo vệ được nguồn tài nguyên.

VLXD.org (TH/ TTXVN)