Hiện nay, hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn Hà Nội còn nhiều tồn tại cần khắc phục, đặc biệt tình trạng khai thác cát trái phép ở lòng sông vẫn diễn ra khá phổ biến; việc sử dụng đất làm bãi chứa, trung chuyển vật liệu xây dựng chưa đúng quy định, trong khi công tác xử lý chưa nghiêm dẫn đến tình trạng vi phạm, bị xử lý rồi lại tái diễn.

Theo thống kê, toàn thành phố hiện có khoảng 40 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khoáng sản, trong đó có 12 đơn vị khai thác đá, còn lại là các đơn vị khai thác cát, trung chuyển vật liệu xây dựng.

Qua kiểm tra của các lực lượng chức năng, hầu như không có đơn vị khai thác khoáng sản nào chấp hành đầy đủ các quy định pháp luật. Hiện toàn thành phố chỉ có 14 đơn vị khai thác cát đang có giấy phép hoạt động còn hiệu lực; một số công ty chưa lập hồ sơ xin thuê đất và ký hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên và Môi trường. Việc thực hiện các biện pháp giảm thiểu tác động tới môi trường của hầu hết các đơn vị khai thác còn rất hạn chế; đáng lưu ý, công tác an toàn vệ sinh lao động tại các khu khai thác mỏ đá cũng không được quan tâm, thiếu các biện pháp đảm bảo an toàn cần thiết.

Từ thực tế kiểm tra cho thấy, hoạt động khai thác cát trái phép trên địa bàn Hà Nội đang diễn ra phổ biến dưới hình thức hút cát từ lòng sông đưa lên tàu vận chuyển tới bãi chứa ven bờ. Việc khai thác cát trái phép này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng, không chỉ làm thất thoát tài nguyên, vi phạm an toàn giao thông đường thủy, vi phạm pháp luật về khoáng sản, mà còn tạo ra nguy cơ sạt lở bờ sông, ảnh hưởng dòng chảy và hệ thống đê kè cũng như gây ô nhiễm môi trường khu vực.

Để khắc phục những tồn tại trên, từ ngày 4/10 tới, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội sẽ áp dụng những biện pháp mạnh nhằm siết chặt hoạt động quản lý và xử lý vi phạm trong khai thác khoáng sản. Thành phố quy định cụ thể thẩm quyền, trách nhiệm, sự phối hợp của các cấp, các ngành, quận, huyện cũng như trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân tham gia khai thác khoáng sản.

Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội sẽ là đơn vị chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khoanh định các khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản, báo cáo thành phố để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; khoanh định khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền.

Đặc biệt, theo chỉ đạo của thành phố, các sở, ngành và quận, huyện, thị xã đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khoáng sản của các tổ chức, cá nhân; giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về hoạt động khoáng sản, xử lý hoặc kiến nghị xử lý các vi phạm pháp luật về khoáng sản.