Trong giai đoạn đầu 2025 – 2026, việc phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính được thực hiện đối với các cơ sở có mức phát thải lớn thuộc 3 lĩnh vực: Nhiệt điện, sản xuất sắt thép, sản xuất xi măng. Dự kiến có khoảng 200 cơ sở được phân bổ hạn ngạch trong giai đoạn đầu, chiếm khoảng 45% tổng phát thải của các cơ sở phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính.
Nhiệt điện, sắt thép và xi măng được ưu tiên phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính
Đây là đề xuất của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn (sau đây gọi là Nghị định 06).
Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung đã sửa đổi Điều 12 theo hướng phân kỳ thực hiện. Cụ thể, giai đoạn 2025 – 2026, đối tượng được phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính là các nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất sắt thép, cơ sở sản xuất xi măng.
Bộ Công Thương đề xuất lượng hạn ngạch phân bổ hằng năm cho từng nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất sắt thép.
Nhiệt điện, sắt thép và xi măng được ưu tiên phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính
Bộ Xây dựng đề xuất lượng hạn ngạch phân bổ hằng năm cho từng cơ sở sản xuất xi măng, gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường trước ngày 31/10/2024.
Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan rà soát, đánh giá, tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt tổng hạn ngạch phát thải khí nhà kính kèm theo danh mục cơ sở dự kiến được phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính trước ngày 30/11 năm 2024.
Căn cứ tổng hạn ngạch phát thải khí nhà kính được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Tài nguyên và Môi trường phân bổ hạn ngạch cho các cơ sở trước ngày 31/12/2024.
Tương tự trong giai đoạn 2027 - 2028 và giai đoạn 2029 – 2030, các bộ quản lý lĩnh vực đề xuất danh mục cơ sở được phân bổ hạn ngạch căn cứ vào danh mục cơ sở phải kiểm kê khí nhà kính, và lượng hạn ngạch phân bổ hằng năm cho từng cơ sở, gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Căn cứ tổng hạn ngạch phát thải khí nhà kính được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Tài nguyên và Môi trường phân bổ hạn ngạch cho các cơ sở trước ngày 31/12/2026 cho giai đoạn 2027 - 2028 và trước ngày 31/12/2028 cho giai đoạn 2029 - 2030.
Bộ Tài nguyên và Môi trường thu hồi hạn ngạch phát thải khí nhà kính của các cơ sở đã giải thể hoặc phá sản và thực hiện hủy bỏ trên Hệ thống đăng ký quốc gia.
Phương pháp tính toán hạn ngạch phát thải khí nhà kính được ban hành kèm theo Nghị định này và áp dụng thống nhất cho các cơ sở thuộc cùng một lĩnh vực trong một giai đoạn.
Bộ quản lý lĩnh vực lựa chọn áp dụng phương pháp tính toán hạn ngạch phát thải khí nhà kính để xác định hạn ngạch phân bổ cho các cơ sở và công khai trên cổng thông tin điện tử của bộ quản lý lĩnh vực trước ngày 31/10 của năm thực hiện phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính theo giai đoạn.
Cơ sở được phân bổ hạn ngạch được phép trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ các-bon trên Sàn giao dịch các-bon theo lộ trình quy định tại Điều 17 Nghị định này.
Kinh nghiệm của các quốc gia đã vận hành thị trường các-bon cho thấy, trong giai đoạn đầu, Chính phủ chỉ phân bổ hạn ngạch cho những lĩnh vực phát thải lớn. Ngoài ra, EU đã bắt đầu áp dụng Cơ chế điều chỉnh biên giới các-bon (CBAM) nhằm kiểm soát phát thải khí nhà kính và áp dụng mức thuế các-bon đối với các mặt hàng nhập khẩu vào EU gồm: sắt thép, nhôm, xi măng, điện, hydro, phân bón. Hoa Kỳ cũng có kế hoạch áp dụng cơ chế CBAM đối với 8 mặt hàng có liên quan đến xuất khẩu của Việt Nam.
VLXD.org (TH)