Ông Lê Nam Khánh, Tổng giám đốc Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Vicem) thừa nhận, một trong những nguyên nhân chính của tình trạng khủng hoảng này là do dư thừa sản lượng.

Năm 2023, tiêu thụ xi măng nội địa chưa tới 60 triệu tấn, nhưng công suất thiết kế toàn ngành đã vượt 123 triệu tấn và hoàn toàn có thể sản xuất vượt mức này nhờ điều chỉnh tỷ lệ phụ gia.

Ảnh minh họa:

Do không bán được hàng, năm 2023, hầu hết dây chuyền trong ngành xi măng chỉ hoạt động đạt 75% công suất thiết kế. Theo Bộ Xây dựng, riêng năm 2023, có 42 dây chuyền phải ngừng sản xuất 1-6 tháng, một số dây chuyền phải dừng cả năm.

Trong số này, hàng loạt nhà máy “đóng đô” tại Hà Nam đều phải dừng sản xuất từ 1 tháng tới 1 năm. Đơn cử, Xi măng Thành Thắng dừng cả năm 1 dây chuyền, Vissai Hà Nam dừng cả năm 1 dây chuyền, Xi măng Phúc Sơn (Hải Dương) dừng cả năm 2 dây chuyền…

Tiêu thụ nội địa quá thấp, ngành xi măng đẩy mạnh xuất khẩu để có đầu ra, nhưng 2 năm gần nhất, sản lượng xuất khẩu chỉ quanh mức 31-32 triệu tấn, giá xuất khẩu cũng xuống thấp, đại cục ngành xi măng đang cực kỳ khó khăn.

Tại thời điểm này, khó khăn của ngành xi măng vẫn còn nguyên. Theo Hiệp hội Xi măng Việt Nam (VNCA), cả tiêu thụ nội địa lẫn xuất khẩu đều thấp. Trong khi đó, giá xi măng và clinker liên tục giảm, nhiều sản phẩm đang phải bán dưới giá thành sản xuất.

6 tháng đầu năm, Vicem ghi nhận lợi nhuận âm 863 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi cùng kỳ năm 2023. Đối mặt với kinh doanh sa sút vì đầu ra chưa cải thiện, Vicem cho biết, doanh nghiệp đã và đang cắt giảm mọi chi phí sản xuất để có giá thành cạnh tranh, tăng sức tiêu thụ xi măng, rà soát và xây dựng các kịch bản chạy lò hiệu quả.

Hiện tại, áp lực dư thừa công suất sản xuất clinker trong nước rất lớn, trên 50 triệu tấn, trong khi tốc độ xây dựng lại rất chậm, dẫn đến áp lực nợ xấu ngành xi măng đang và sẽ trở thành gánh nặng cho nền kinh tế.

Số liệu từ Báo cáo ngành xi măng cho thấy, lượng tiêu thụ xi măng nội địa tháng 7/2024 ước đạt 4,65 triệu tấn, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2023; luỹ kế 7 tháng năm 2024 vẫn giảm 4% so với cùng kỳ, đạt gần 32 triệu tấn.

Kênh xuất khẩu cũng không khả quan hơn, khi sản lượng xấp xỉ cùng kỳ năm trước, với 18,4 triệu tấn, nhưng do giá xuất khẩu xuống thấp nên trị giá giảm mạnh, chỉ thu về 705 triệu USD, bằng 87,5% mức thực hiện cùng kỳ.

VLXD.org (TH/baodautu)