Các thiết bị nghiền sàng được nhập vào Việt Nam từ rất sớm. Có lẽ ngay sau khi đất nước được giải phòng và càng nhập nhiều hơn khi công cuộc đổi mới, kiến thiết đất nước được đẩy mạnh.
Một số lĩnh vực có các Viện nghiên cứu cơ khí và phát triển rất bài bản, ví dụ các ngành: than, xi măng… Còn về nghiền sàng đá làm vật liệu xây dựng và rửa cát nghiền cho thấy có rất nhiều manh mún và chủ yếu là tự phát. Với quá nhiều nhà cung cấp trong nước, chào mời quảng cáo với các ông chủ mỏ với giá thành siêu rẻ, không có kỹ sư chuyên ngành nghiên cứu chuyên sâu, hiểu biết và tư vấn cho khách hàng có nhiều hạn chế. Còn các chủ đầu tư chỉ quan tâm đến suất đầu tư, giá thành rẻ không thể có chất lượng tốt, do đó hiệu quả sử dụng về sau là rất kém.
Gần đây, một số chủ mỏ đá lớn của Việt Nam đã nhận thấy và thay đổi thói quen, đó là nhập khẩu những dây chuyền đồng bộ về nghiền sàng đá và rửa cát tốt hàng đầu thế giới về để sử dụng, không tin tưởng các đơn vị trong nước sản xuất, các hãng lớn chất lượng như: Metso, Terex, CDE, Sandvik... Chất lượng sản phẩm và độ tin cậy của các thiết bị này đương nhiên là rất tốt.
Cần nói thêm rằng, máy tốt và chạy hiệu quả dài lâu còn phụ thuộc phần lớn vào con người. Những đơn vị đầu tư dây chuyền tốt đó cần đào tạo đội ngũ kỹ sư, công nhân vận hành/bảo trì/bảo dưỡng tốt, nhận chuyển giao đầy đủ công nghệ từ hãng.
Ngoài ra, có một số nhược điểm như sau: nhập khẩu 100% dây chuyền đồng bộ dẫn đến suất đầu tư rất lớn và thời gian nhập khẩu dài, vật tư dự phòng cũng phải nhập sẵn và tính toán kỹ lưỡng hoặc dây chuyền thường xuyên không chạy hết công suất cũng gây lãng phí đầu tư.
Theo nhiều chuyên gia, với loại đá có độ cứng và gây mài mòn tấm lót cao như khu vực phía Nam (Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai…) thì sử dụng máy nghiền của của hãng nổi tiếng là đúng đắn (Metso, Terex…), phía Bắc chủ yếu là đá Vôi thì sử dụng Máy nghiền của hãng thấp hơn một chút để kinh tế, các thiết bị còn lại cần tìm chọn nhà cung cấp UY TÍN - CHẤT LƯỢNG trong nước đảm nhận và cần đầu tư hệ thống tự động hóa để an toàn và hiệu quả.
Về cát, hiện cát tự nhiên đang khan hiếm và bị cấm khai thác. Nhu cầu sử dụng cát lại gia tăng mạnh, giá thành cát cũng không ngừng tăng. Nhiều chủ mỏ đã đầu tư hệ rửa cát, nhưng phần lớn là sản phẩm cát không đảm bảo chất lượng theo qui chuẩn TCVN 9205:2012. Tỷ lệ cát hạt mịn (0.14mm - 0.63mm) ra bùn thải nhiều gây tổn thất lớn mà cát thành phẩm lại thiếu thành phần cỡ hạt này, ngoài ra cát thành phẩm lại chứa nhiều quá theo tiêu chuẩn lượng bùn và cát hạt mịn < 0.14mm. Ưu điểm là đầu tư dây chuyền rất rẻ. Nhược điểm là hoạt động không hiệu quả, bùn thải lắm, chất lượng cát thành phẩm không đạt, khó bán được hàng, chán nản và không mặn mà với đầu tư hệ rửa cát nghiền nữa.
Một số chủ mỏ, quyết tâm đầu tư hệ rửa cát tốt hàng đầu thế giới như Metso, Terex, CDE… thì lại gặp phải vấn đề như đã nêu trên.
Để ngành vật liệu xây dựng phát triển bền vững, trên hết là các loại vật liệu xây dựng cơ bản là đá và cát nghiền từ đá, sỏi phải thật DỒI DÀO và CHẤT LƯỢNG. DỒI DÀO để không khan hiếm, tăng giá làm gia tăng rất nhiều đến tổng chi phí đầu tư xây dựng công trình. CHẤT LƯỢNG đá và cát nghiền thật tốt, để đem đến chất lượng công trình tốt, gần đúng như với thiết kế. Đá làm vật liệu xây dựng để tốt, ngoài độ cứng đảm bảo, kích thước cần có hình khối tốt và phải được rửa sạch trên sàng trước khi ra đống sản phẩm.
Vì vậy, đã đến lúc các doanh nghiệp, chủ mỏ, chủ đầu tư sáng suốt lựa chọn các công nghệ/thiết bị phù hợp, đem lại UY TÍN và HIỆU QUẢ kinh tế cao cho doanh nghiệp của mình và cùng góp phần tạo lên các công trình BỀN ĐẸP và CHẤT LƯỢNG cho Việt Nam chúng ta.
(Vũ Xuân Hà - Giám đốc Công ty CP Dịch vụ Công nghiệp Sinh thái An Đồng)
VLXD.org