Công ty CP Gạch ngói 22-12 tiền thân là Công trường 55 thuộc Tổng đội công trình 22 Quân khu IV ra đời trong khói lửa chiến tranh. Những người công nhân đầu tiên của công trường là những người lính từ khắp mọi miền đất nước, những người con đã vào sinh ra tử trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ từ miền Nam tập kết ra Bắc về đây xây dựng hậu phương.

Ngày đầu thành lập, với gần 1.000 cán bộ, chiến sỹ chủ yếu là thương, bệnh binh... vừa lao động vừa chiến đấu, sản phẩm của công trường sản xuất mỗi năm đạt 3,5 triệu viên làm bằng thủ công, chủ yếu phục vụ các công trình quốc phòng. 

Đến năm 1961, Công trường 55 thuộc Tổng đội công trình 22 Quân khu IV chuyển sang đơn vị kinh tế quốc doanh - đổi tên thành Xí nghiệp gạch ngói 22-12. Năm 1962, xí nghiệp chuyển từ Cầu Đước về xã Hưng Chính (Hưng Nguyên).

Đến năm 1968, giặc Mỹ đánh phá miền Bắc ngày càng ác liệt. Nghe theo tiếng gọi của Đảng và Bác Hồ, nhiều cán bộ, chiến sỹ năm xưa cùng hàng trăm thanh niên của xí nghiệp lên đường vào Nam chiến đấu. Lúc này xí nghiệp phải chuyển lên xã Nghĩa Trung (Nghĩa Đàn) và một bộ phận chuyển sang các xã Hưng Thái, Hưng Mỹ (Hưng Nguyên). Cuối năm 1969, xí nghiệp phục hồi nơi cũ tại xã Hưng Chính (Hưng Nguyên). 

Vừa sản xuất vừa chiến đấu, cán bộ, chiến sỹ Công trường 55 - Xí nghiệp gạch ngói 22-12 đã không ngừng phát huy bản chất anh Bộ đội Cụ Hồ, đôi tay rắn rỏi của người lính quen cầm súng, không kể nắng mưa cho ra lò những viên gạch ngói chất lượng; đã sản xuất 2,5- 3,5 triệu viên gạch ngói năm 1960 và tăng lên 7 triệu viên năm 1964, để phục vụ xây dựng doanh trại và công trình quốc phòng - an ninh của Quân khu IV.

Sự kiện dấu ấn đối với Xí nghiệp là cuối năm 1973 vinh dự được đón Phó Thủ tướng Đỗ Mười về thăm, được Phó Thủ tướng khen ngợi xí nghiệp đạt 3 nhất: Vốn ít nhất, ra sản phẩm nhiều nhất; Sử dụng thiết bị đạt năng suất cao nhất; Chất lượng sản phẩm tốt nhất...

Khi đất nước thống nhất (năm 1975), Xí nghiệp 22-12 được Cộng hòa dân chủ Đức viện trợ toàn bộ dây chuyền sản xuất gạch mộc cơ khí hóa, tự động hóa nâng công suất từ 7 triệu viên/năm lên 17 - 20 triệu viên/năm. Tất cả tâm huyết góp sức mình xây dựng một nhà máy hiện đại - “đứa con đầu lòng” của ngành sản xuất vật liệu xây dựng miền Trung.

Thời kỳ này Xí nghiệp phải đương đầu với những thử thách của trận lụt lịch sử năm 1978 và cơn bão trên cấp 12 năm 1982; đồng thời là những khó khăn của thời kỳ đầu đổi mới của đất nước năm 1986.Nhưng với trí tuệ và năng lực, các đồng chí lãnh đạo Xí nghiệp cùng CB, CNVC đã đưa “con thuyền” doanh nghiệp vượt qua ghềnh thác của cơ chế thị trường, đổi mới công nghệ để phát triển và tiến lên.

Xí nghiệp 22-12 là đơn vị đầu tiên của các địa phương trong cả nước mạnh dạn ứng dụng công nghệ nung bằng lò Tuynel của Bungari - công nghệ nung ưu việt từ những đầu năm 1990, tiết kiệm 40 - 45% lao động, 30 - 40% nhiên liệu và 20% nguyên liệu. Ngoài ra, còn giảm được ô nhiễm môi trường, hạ giá thành sản phẩm. Việc ứng dụng thành công lò nung Tuynel đã mở ra một phong trào rộng khắp trên 60 tỉnh, thành trong cả nước. Điều này minh chứng cho bước đi tiên phong đúng đắn của doanh nghiệp.

Năm 2003, đánh dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của Xí nghiệp gạch ngói 22-12 khi chuyển từ doanh nghiệp nhà nước sang công ty cổ phần. Đây là bước đi thích hợp nhằm phát huy tính chủ động của doanh nghiệp, Công ty đã đầu tư hàng chục tỷ đồng xây dựng 10.000 m² nhà kính phơi gạch mộc, đổi mới đầu tư, thay thế các thiết bị sản xuất gạch mộc và công cụ lao động theo hướng hiện đại bán tự động, tự động trong sản xuất; sửa chữa lò nung Tuynel đáp ứng yêu cầu sản xuất từ 17 - 20 triệu viên/năm. 

Đến thời điểm hiện tại, Công ty CP Gạch ngói 22-12 đã có một dây chuyền sản xuất gạch ngói hiện đại với lò nung Tuynel công suất 18 - 20 triệu viên/năm. Hàng năm, cán bộ, công nhân viên còn có nhiều sáng kiến đề xuất vận dụng cải tiến hợp lý hóa trong sản xuất và quản lý như: làm giá đỡ gạch để xử lý lò liên hoàn bị sự cố treo lò; cải tiến trục nhào nặn sỏi, từ khoan lỗ chuyển sang trục vuông để hạn chế gãy trục; cải tiến tăng giảm bàn cắt mới thuận tiện thao tác cho công nhân vận hành; chế tạo và đưa vào vận hành dây chuyền pha than vào gạch mộc đem lại hiệu quả cao; pha than vào mộc 100% nhằm ổn định chất lượng sản phẩm, cải thiện môi trường cho người lao động...

Nhờ đẩy mạnh nghiên cứu, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hoạt động kinh doanh, sản xuất của công ty luôn được đảm bảo, doanh thu năm sau cao hơn các năm trước; nếu doanh thu năm 2010 đạt 16 tỷ đồng, thì năm 2018 tăng lên 26 tỷ đồng; thu nhập người lao động năm 2018 tăng 2 lần so với năm 2011. Các chế độ BHXH, BHYT, đời sống vật chất, tinh thần và các phong trào an sinh xã hội, PCCN, ATLĐ công ty thường xuyên quan tâm; nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước đều hoàn thành 100% kế hoạch. 

Những ngày này, chứng kiến không khí lao động tấp nập của công nhân Công ty CP Gạch ngói 22-12 càng thấy thêm “sức bật” của công ty sau hơn 60 năm xây dựng và phát triển. Nơi đây đang tạo việc làm cho hơn 100 lao động với mức lương ổn định từ 5,5 - 6,5 triệu đồng/người/tháng.

Mốc lịch sử 62 năm là cơ hội để Công ty CP Gạch ngói 22-12 nhìn lại từng chặng đường đầy gian khó nhưng cũng nhiều vẻ vang; đồng thời trên tinh thần cầu thị, thẳng thắn nhìn nhận những khó khăn, tồn tại, từ đó nỗ lực nhiều hơn vì sự phát triển bền vững. Có thể thấy, dù quá khứ hay hiện tại, Công ty vẫn luôn giữ cho mình nếp tư duy tích cực, chủ động, sáng tạo trong mọi công việc, xứng đáng là lá cờ đầu trong ngành sản xuất vật liệu xây dựng của tỉnh Nghệ An.

VLXD.org (TH/ Nghệ An)