Công ty CP Tập đoàn Vật liệu chịu lửa Thái Nguyên tiền thân là Xưởng Vật liệu chịu lửa trực thuộc Xí nghiệp Liên hợp Gang thép Thái Nguyên (nay là Công ty CP Gang thép Thái Nguyên), đư­ợc thành lập và đi vào xây dựng cuối tháng 10/1964. Ngày 20/7/1965, mẻ gạch chịu lửa đầu tiên đã ra lò, từ đó, ngày 20/7 hàng năm được chọn là ngày truyền thống của đội ngũ CBCNVC Công ty. Sau 50 năm kể từ ngày thành lập, qua nhiều lần đổi tên, đầu năm 2004, Công ty chính thức đi vào hoạt động theo mô hình cổ phần và đến cuối năm 2013 đổi tên gọi như hiện nay.
 
Từ một xưởng nhỏ chuyên sản xuất các sản phẩm vật liệu chịu lửa phục vụ SXKD của Công ty CP Gang thép Thái Nguyên, đến nay Công ty CP Tập đoàn Vật liệu chịu lửa Thái Nguyên đã phát triển thành quy mô tập đoàn, tham gia SXKD đa ngành nghề, trong đó tập trung vào một số lĩnh vực sản xuất, mua bán và xuất nhập khẩu các loại vật liệu chịu lửa, vật t­ư, thiết bị, phụ tùng và vật liệu xây dựng; vận tải hàng hóa đ­ường bộ; thiết kế, thi công, sửa chữa và xây lắp các lò công nghiệp; mua bán sắt thép, xăng dầu, gas và sửa chữa thiết bị máy công nghiệp, gia công cơ khí... 

Hiện nay, Công ty có hàng trăm kỹ sư, công nhân kỹ thuật bậc cao nhiều kinh nghiệm; 7 nhà máy, chi nhánh bán hàng hạch toán phụ thuộc; 2 công ty liên kết và góp vốn trên 51%; tổ chức hoạt động SXKD ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước. Các sản phẩm vật liệu chịu lửa của Công ty không những được chào đón ở thị trường trong nước mà còn khẳng định được thương hiệu tại thị trường các nước Đông Bắc Á.
 
Từ năm 2010 đến nay, mặc dù còn gặp rất nhiều khó khăn do khủng hoảng kinh tế thế giới, thị trường bất động sản chậm phục hồi; giá một số mặt hàng như xăng dầu, vật tư, nguyên liệu đầu vào tăng đột biến, bên cạnh đó do giá thép có nhiều biến động nên nhiều doanh nghiệp sản xuất thép phải liên tục điều chỉnh lại năng lực sản xuất cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm vật liệu chịu lửa của Công ty.

Trước những thử thách trên, để duy trì SXKD ổn định, tạo việc làm thu nhập cho người lao động và làm tốt nghĩa vụ ngân sách Nhà nước, Đảng ủy, HĐQT, Ban Giám đốc Công ty đã cụ thể hóa các nghị quyết thành chương trình công tác; tập trung đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành; nâng cao chất lượng và hạ giá thành sản phẩm; vận động CBCNVC thực hiện tốt các quy định sử dụng tiết kiệm năng lượng, vật tư, nguyên liệu, giảm các chi phí; đồng thời xây dựng và thực hiện tốt các quy chế lương, thưởng và quy chế dân chủ ở cơ sở. Kết quả SXKD từ năm 2010 đến nay, Công ty luôn đạt mức tăng trưởng doanh thu hàng năm từ 10 - 15% (doanh thu năm 2010 đạt 356,485 tỷ đồng, đến năm 2014 đạt 439,4 tỷ đồng); thu nhập bình quân của người lao động năm 2014 tăng gần 50% so với cùng kỳ năm 2010.
 
Ngoài việc làm tốt công tác quản lý điều hành, đầu tư mở rộng sản xuất, đa dạng hóa các sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ, trong những năm gần đây, Công ty còn tập trung phát triển công tác kỹ thuật công nghệ, tiết kiệm chi phí và thực hiện quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn Việt Nam ISO 9001:2008. Từ năm 2010 đến nay, toàn Công ty đã có 212 sáng kiến với tổng giá trị làm lợi trên 3,5 tỷ đồng.
 
Đi đôi với phát triển SXKD, trong những năm qua, Công ty còn tập trung làm tốt công tác xây dựng Đảng và các tổ chức đoàn thể chính trị như: Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh Công ty. Ngoài việc triển khai quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng bộ các cấp, Đảng ủy Công ty còn làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức chính trị cho các cán bộ, đảng viên, CNVC trong toàn Công ty, đồng thời làm tốt công tác phát triển Đảng. Trong nhiệm kỳ 2010 - 2015, Đảng bộ Công ty đã tổ chức cho hàng chục lượt quần chúng tham gia các lớp bồi dưỡng đối tượng đảng, tổ chức kết nạp 57 đảng viên mới; Đảng bộ Công ty và các tổ chức đoàn thể chính trị liên tục được công nhận Đảng  bộ trong sạch vững mạnh, trong sạch vững mạnh tiêu biểu.
 
Do có nhiều thành tích trong phát triển SXKD, bảo vệ môi trường và làm tốt công tác an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ, sau 50 năm xây dựng và phát triển, Công ty CP Tập đoàn Vật liệu chịu lửa Thái Nguyên đã được Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Thái Nguyên trao tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Lao động hạng Nhất (năm 2010) cùng hàng chục cờ thi đua và bằng khen các loại...