1. Độ sụt bê tông là gì?
1.1. Độ sụt bê tông
Trong ngành Xây dựng, độ sụt bê tông đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thi công và sự an toàn của công trình. Độ sụt bê tông là mức độ sụt lún của hỗn hợp bê tông dưới tác động của trọng lực hoặc rung động bên ngoài. Nó thể hiện mức độ dễ chảy hay tính linh động của bê tông, giúp đánh giá khả năng thi công và lấp đầy khuôn mẫu hiệu quả.
Hiểu rõ độ sụt bê tông là điều cần thiết để lựa chọn loại bê tông phù hợp cho từng hạng mục công trình, đảm bảo chất lượng thi công và sự an toàn cho công trình.
Độ sụt được quy định theo TCVN 3105-93 hoặc ASTM C143-90A, ký hiệu là SN (đơn vị cm). Dựa trên độ sụt, bê tông được phân thành 3 loại:
- Bê tông cứng: SN < 1.3 cm - Thích hợp cho các cấu kiện có cốt thép dày đặc, ít cần di chuyển.
- Bê tông dẻo: SN < 8 cm - Phổ biến nhất, dễ thi công cho nhiều hạng mục công trình.
- Bê tông siêu dẻo: SN = 10 - 22 cm - Dùng cho các cấu kiện phức tạp, cần bơm bê tông xa hoặc di chuyển dài.
1.2. Mục đích của việc kiểm tra độ sụt bê tông
Việc kiểm tra độ sụt giúp phát hiện sớm những sai sót trong quá trình sản xuất hoặc vận chuyển bê tông, từ đó có biện pháp khắc phục kịp thời, tránh những nguy cơ tiềm ẩn cho công trình.
Kiểm tra độ sụt bê tông là một bước kiểm tra chất lượng quan trọng, giúp đảm bảo chất lượng thi công, tính đồng nhất của bê tông, theo dõi và điều chỉnh thi công hiệu quả, đồng thời đảm bảo an toàn cho công trình. Việc kiểm tra độ sụt bê tông đóng vai trò quan trọng vì những lý do sau:
- Đảm bảo chất lượng thi công: Độ sụt phù hợp giúp bê tông dễ dàng thi công, len lỏi vào các khe hở, đảm bảo bao phủ cốt thép và tạo ra khối bê tông đồng nhất. Bê tông có độ sụt quá cao hoặc quá thấp đều ảnh hưởng đến chất lượng thi công.
- Kiểm tra tính đồng nhất của bê tông: Độ sụt là thước đo tính đồng nhất của hỗn hợp bê tông, bao gồm tỷ lệ thành phần vật liệu (xi măng, cát, đá, nước) và độ mịn của hỗn hợp. Bê tông có độ sụt đồng nhất sẽ đảm bảo chất lượng bê tông sau khi thi công và đưa vào sử dụng.
- Theo dõi và điều chỉnh thi công: Việc kiểm tra độ sụt liên tục giúp theo dõi chất lượng bê tông được cung cấp từ nhà máy đến công trường. Dựa trên kết quả kiểm tra, có thể điều chỉnh các yếu tố trong quá trình thi công như lượng nước, phụ gia,... để đảm bảo độ sụt luôn nằm trong phạm vi cho phép.
- Đảm bảo an toàn cho công trình: Bê tông có độ sụt phù hợp sẽ giúp tăng độ bám dính giữa bê tông và cốt thép, đảm bảo an toàn cho kết cấu công trình.
2. Các bước kiểm tra độ sụt bê tông
Quy trình thực hiện kiểm tra độ sụt lún bê tông.
Quy trình kiểm tra độ sụt bê tông gồm 4 bước chính:
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ và mẫu bê tông
- Dụng cụ: Mâm phẳng, bay xoa, que thép đầm, nón sụt, thước đo.
- Mẫu bê tông: Lấy từ xe chở hoặc tự trộn thủ công.
Bước 2: Cố định nón sụt và đổ bê tông
- Đặt nón sụt lên mâm phẳng đã làm ẩm.
- Dùng bay xoa gạt phẳng mặt nón.
- Từ từ đổ bê tông vào nón theo 3 đợt, mỗi đợt 1/3 thể tích nón.
- Sau mỗi đợt đổ bê tông, dùng que thép đầm chặt 25 lần theo chuyển động tròn.
Giải thích: Việc làm ẩm mâm phẳng giúp tăng độ bám dính giữa nón sụt và mâm, tránh nón sụt bị xê dịch trong quá trình thi công. Chia nhỏ lượng bê tông thành 3 đợt giúp dễ dàng đổ và đầm chặt hơn. Đầm chặt bê tông sau mỗi đợt đổ giúp loại bỏ bọt khí, đảm bảo độ đồng nhất của hỗn hợp bê tông.
Bước 3: Tháo nón sụt
- Gạt bỏ phần bê tông thừa trên miệng nón.
- Nâng nón sụt thẳng đứng trong 5 - 7 giây.
Giải thích: Gạt bỏ phần bê tông thừa giúp tạo mặt phẳng cho nón sụt. Nâng nón sụt theo chiều dọc và nhanh chóng giúp bê tông sụt tự do.
Việc kiểm tra độ sụt giúp theo dõi tính đồng nhất của bê tông, điều chỉnh thi công phù hợp và đảm bảo chất lượng công trình.
Bước 4: Đo độ sụt
- Đợi bê tông ổn định, đặt nón sụt (đã úp) cạnh mẫu bê tông.
- Đặt que thép lên đỉnh nón sụt.
- Đo khoảng cách từ thanh thép đến tâm nón sụt ban đầu.
Giải thích: Đợi bê tông ổn định trước khi đo giúp đảm bảo kết quả chính xác. Đặt nón sụt úp cạnh mẫu bê tông giúp dễ dàng so sánh độ sụt. Đo khoảng cách từ tâm nón sụt ban đầu đến thanh thép để xác định độ sụt.
- Quy trình kiểm tra độ sụt bê tông cần được thực hiện cẩn thận, chính xác để đảm bảo kết quả phản ánh đúng chất lượng bê tông.
3. Bảng tiêu chuẩn độ sụt bê tông
Loại bê tông |
Mác bê tông |
Độ sụt (cm) |
Bê tông thường |
M100 - M200 |
6 - 10 |
M250 - M300 |
8 - 12 |
M350 - M400 |
10 - 14 |
M450 - M500 |
12 - 16 |
Bê tông cốt thép |
M100 - M200 |
4 - 8 |
M250 - M300 |
6 - 10 |
M350 - M400 |
8 - 12 |
M450 - M500 |
10 - 14 |
Bê tông bơm |
M100 - M200 |
8 - 12 |
M250 - M300 |
10 - 14 |
M350 - M400 |
12 - 16 |
M450 - M500 |
14 - 18 |
Lưu ý:
- Bảng này chỉ mang tính chất tham khảo. Độ sụt bê tông cụ thể cho từng công trình cần được xác định dựa trên thiết kế và yêu cầu thi công.
- Tham khảo thêm các quy định và tiêu chuẩn xây dựng liên quan để có thông tin chính xác nhất.
Cần kiểm tra độ sụt bê tông tại hiện trường để đảm bảo chất lượng thi công.
Kiểm tra độ sụt bê tông là một thao tác đơn giản nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng thi công.
VLXD.org (TH/ Happynest)